TEHLİKE 'ÜRİK ASİT YÜKSEKLİĞİ’

Çoğunlukla tesadüfen saptanan, hiç belirti vermeyen, hayatı tehdit edecek sonuçlara veya organ hasarlarına sebep olabilen hiperürisemi hakkında ne biliyorsunuz?  Medical Park Ordu Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Hüseyin Sağlam, özellikle gut hastalığının gelişimine sebep ürik asit yüksekliği yani hiperürisemi tehlikesine dikkat çekti. Ürik asit, kanda bulunan bir maddedir, vücuttaki pürin ismindeki kimyasalın parçalanmasıyla ortaya çıkarlar. Kandaki ürik asidin normal seviyenin üstünde olmasına ürik asit yüksekliği denir. Ürik asit yüksekliğinin (fazlalığının) tıbbi adı hiperürisemidir. Ürik asit üst sınırı, erkeklerde 7-8 mg/dl, kadınlarda ise 6 mg/dl'dir. Bu oranın aşılmasında ürik asit yüksekliği meydana gelir. Birçok kişide hiçbir belirti vermeden hastalık geliştirmeden ömür boyu yüksek kalabilir. Ancak birçok hastalıkla da ilişkili olabilir. En sıklıkla eklemleri ve böbrekleri etkileyebilir. En çok da ‘zengin hastalığı’ olarak bilinen gut hastalığı gelişimine sebep olabilir. Dünyada ve ülkemizde yüzde 20 oranında hiperürisemi varken yüzde 4 oranında gut hastalığı mevcuttur. HİPERÜRİSEMİ NEDEN OLUR? Aşırı alkol alımı, fazla miktarda et ve deniz ürünleri tüketmek, bazı ilaçlar özellikle yüksek tansiyon ve kalp tedavisinde kullanılan ilaçlar, yüksek tansiyon, obezite, yüksek früktoz içeren mısır şurupları tüketimi olarak sıralanabilir. Bununla birlikte hipertansiyon, kronik böbrek hastalığı, kalp damar hastalıkları, metabolik sendrom dediğimiz kilo fazlalığı insülin direnci trigliserid yüksekliği ile seyreden durumlar, şeker hastalığı ile ilişkili olabileceği düşünülmektedir. Tedavi edildiğinde de bu hastalıkların seyrinde bir düzelme olabileceğine dair kanıtlar giderek artmaktadır. ERKEKLERDE DAHA ÇOK GÖRÜLÜYOR Gut hastalığı ise ürik asit kristallerinin daha çok eklemlerde özellikle de ayak başparmağı büyük ekleminde depolanması sonrası ortaya çıkan şiddetli eklem harabiyeti ve ağrı ile seyreden bağışıklık sisteminde de bir zafiyetin olduğu bir hastalıktır. Çok eskiden beri Hipokrat zamanından da bilinmektedir. Erkeklerde daha sık görülür. Menopoz sonrası kadınlarda da sıklığı artar.  65 yaş üzerinde daha sıktır. Gut hastalığı 4 evrede kendini gösterir: 1. Hiç belirti vermeyen hiperürisemi (gut hastalığına göre 10 kat daha yaygındır), 2. Akut gut artriti, 3. Kritik evre, 4. İlerlemiş gut, eklem şişlikleri (tofus) ve böbrek hastalığı. Genellikle tek eklemi yani ayak başparmağı büyük eklemini tutar. Kızarıklık şişlik ön plandadır. Gut atakları genellikle gece, aniden başlar, şiddetli ağrı olur. Özellikle ayak başparmağı ekleminde kızarıklık, şişlik, ısı artışı ve hassasiyet gözlenir ateş 39 dereceye ve üzerine kadar çıkabilir. Ağrı çok şiddetlidir tedavi edilmezse 2-3 gün kadar, bazen de 10 güne kadar sürebilir. MISIR ŞURUBU İÇEREN GIDALARA DİKKAT Ürik asit düzeyimizi mutlaka bilmeliyiz erkeklerde 13 mg/dl kadınlarda 10 mg/dl üzerinde ise ilaç tedavisi ilave edilmelidir. Hipertansiyon, hiperlipidemi, kalp damar hastalığı aile öyküsü, sigara kullanıcısı, insülin direnci, metabolik sendrom olan hastalar ürik asit düzeyini daha sık baktırmalı ve doktorunun önerilerini almalıdır. Gut hastalığı var ise mısır şurubu içeren gıdalardan sakınmalıyız, beslenmemizde pürin içeren gıdalar (et, balık) sınırlandırılmalıdır. Alkol ve sigara alımının kesilmesi veya çok azaltılması gereklidir. Bilinmelidir ki Gut Hastalığı tedavi edilebilir bir hastalıktır. Günümüzde çok kaliteli ve güvenle kullanılabilecek tedaviler mevcuttur. Öncelikle hastalıktan korunmak için yaşam tarzı değişikliği yani doğru beslenme, düzenli muayene ve düzenli egzersizle aşırı kilolardan kurtulmak çok önemlidir.